Graag stellen wij ons voor als kandidaat boer en boerin voor natuurderij keizersrande
Graag stellen wij ons voor als kandidaat boer voor de Natuurderij Keizersrande. Wij zijn Olivier Schutzelaars (29j) en Emma Vlaanderen (28j) en onze dochter Fallon (8m), een getrouwd stel en sinds jaar en dag samen. Onze ouders zijn werkzaam in het onderwijs, geestelijke gezondheidszorg, management, administratie en als BD imker. Ik hoor u denken, maar dat leest u goed: wij hebben geen agrarische roots. Ik neem u graag mee in het onderstaande stuk om u te overtuigen van onze kennis en kunde. Na het lezen zult u begrijpen wie wij zijn, wat we doen, wat we kunnen en waar we samen met de Natuurderij naartoe willen.
Wij hebben beide van kinds af aan een enorm verlangen om boer te worden. Om deze droom te verwezenlijken hebben wij vanaf ons allereerste baantje op diverse plekken stage gelopen en gewerkt, om meer ervaring op te doen en mogelijk een boerderij te vinden die wij kunnen overnemen. We nemen je mee naar enkele hoogtepunten tot dusver. Toen we 17 en 18 jaar oud waren liepen we elkaar tegen het lijf in de kantine van een paardenbedrijf, waar toevallig ook koeien stonden. Als snel onafscheidelijk trokken wij in ons huis in Haarlem. Met 8 jaar agrarische werkervaring op zak: wij willen zelf gaan boeren.
Wij zoeken een boer
Een advertentie in een vakblad bracht ons bij een boer die dacht aan stoppen. We zijn in de Ooijpolder bij deze oude boer ingetrokken om een jaar proef te draaien. Naast het werk op zijn boerderij werkte Emma bij Driessen Dressage Horses en werkte Olivier als agrarisch dienstverlener bij diverse boeren in de buurt zoals van Casteren. Boven op een terp aan de Waal hebben wij geleerd hoe om te gaan met de waterstanden met bijbehorende uitdagingen.
De oude boer bleek tien kopjes thee van één zakje te kunnen zetten. Van deze zuinigheid hebben we ontzettend veel geleerd; hoe hij zijn goedlopende bedrijf met maar 40 melkkoeien aan de gang hield, een nieuw dak kocht en óók nog kon investeren in keurige erfverharding. Na dat jaar hebben we in goed overleg besloten het bij een proefjaar te houden en zochten wij naar een nieuwe plek.
De nieuwe plek dat werd Zeewolde, een bio-dynamisch bedrijf stond om ons te springen. Cv’s schrijven doen we niet vaak, een paar bezoekjes was genoeg om het rond te maken. We trokken in ons huisje aan de stal. Zonnehoeve had een melkveebedrijf met dubbeldoelkoeien, paardenbedrijf, kalveren en veulens in enorme natuurgebieden en daarmee kregen wij meer dan 300 stuks vee onder onze hoede, waar de kalveren bij de koe lopen.
De akkerbouwer viel uit en dus draaide Olivier uiteindelijk de akkerbouw en grove tuinbouw-tak. We werkten samen met medeondernemers, medewerkers en in de zorg-tak met zowel inwonende cliënten als cliënten van de dagbesteding. Daarnaast was er een bakkerij, de fijne tuinbouw, een evenementenschuur, een tienermoederhuis en een stroom klanten voor lessen in de manege of het stallen van hun eigen paard. Hier leerden we het draaien van een complex en gecombineerd bedrijf met een gesloten kringloop.
Onze dagelijkse werkzaamheden bestonden uit het verantwoord inpassen van taken voor de zorg-cliënten en hun begeleiding van de dagbesteding op het bedrijf. Daarnaast hielden we ons bezig met het opleiden van mensen, soms met beperking of leerachterstand, op het erkend leerbedrijf. De bijbehorende administratie van bedrijf, keurmerken, natuurbeheer en eigen productie deden we zelf.
Veel van onze percelen, totaal 300 hectare natuurland, waren aan ons in pacht uitgegeven door SBB en openbaar voor recreatie. Onze taken en verantwoordelijkheden waren o.a.:
- Onderhouden van hekwerken, snoeien en maaien.
- Het uitzetten en monitoren van dieren en het mogelijk maken van ongehinderd gebruik van het gebied door recreanten.
- Vangen, transporteren en registreren van dieren.
- Combineren van natuurbeheer en productie.
- Natuurbeheerplan maken i.s.m. een natuurorganisatie.
- Roulatie toepassen van verschillende gewassen en begrazing.
Zonnehoeve heeft een ingewikkelde vennotenconstructie. Door minder opbrengsten in andere delen van het bedrijf, lieten de financiën het niet toe om de fosfaatrechten nog langer in gebruik te houden voor de laagproductieve veestapel. Er werd besloten om de melkkoeien in te zetten als vleesvee, om de rechten te kunnen verkopen.
Na een interne reorganisatie van de verschillende takken in het bedrijf voelden wij ons niet meer op onze plek.
Wij zoeken een uier
We verhuisden terug naar Haarlem. Een gecombineerd bedrijf was ons goed bevallen en wij wilden dit voortzetten op een iets kleinere schaal. Met in ons achterhoofd de verdiensten van een (BD) bedrijf, waar koeien in dienst staan van het land en de dure fosfaatrechten, zijn we aan het rekenen geslagen.
Koeien houden zou financieel uitdagend zijn voor ons, maar hoe dan ook wilden wij gaan boeren. Kamelen? Geiten? Paarden? We kwamen de waterbuffel tegen in onze zoektocht naar een goed verdienmodel. Voordat we hier een uitgebreid bedrijfsplan bij hadden, hebben we 10 ‘test’ buffelkalveren gekocht. Al snel leerden we de vele voordelen kennen:
- Waterbuffels stoten minder stikstof en fosfaat uit, produceren minder urine en mest. Je hebt er geen fosfaatrechten voor nodig.
- De waterbuffel gaat efficiënt om met haar voer, hierdoor hebben we geen tot nauwelijks krachtvoer nodig.
- De waterbuffel houdt van structuurrijk voer, hierdoor kunnen wij later maaien en minder bemesten wat de biodiversiteit ten goede komt.
- De waterbuffel is niet bang voor natte voeten, hierdoor is boeren met een hoge waterstand mogelijk.
- De waterbuffel heeft een goede gezondheid waardoor klauwproblemen en antibiotica gebruik zelden voorkomt.
- De waterbuffel heeft een lange levensduur en geeft tot op hoge leeftijd voldoende melk.
- De waterbuffel is een echt dubbeldoeldier, ook het vlees is erg geliefd.
- De waterbuffel is langer gedomesticeerd als de normale (melk)koe, dit heeft geresulteerd in een zeer prettig karakter. Ze lenen zich uitstekend
om publiek toegankelijke percelen te begrazen. Daarnaast zijn het echte publiekstrekkers. - De waterbuffel voelt zich prima thuis in het Nederlandse klimaat en is winterhard.
Wij zoeken een boerderij
Wij schreven ons in voor de business accelerator van de Provincie Noord-Holland . Hierdoor kwam ons bedrijf in een stroomversnelling, Boer ’n Buffel werd geboren. In deze periode hebben we diverse masterclasses gevolgd over de innovatie van natuur-inclusieve landbouw, duurzaamheid en mogelijke verdienmodellen. We hebben met de provincie Noord-Holland onderzoek gedaan naar gebiedsontwikkeling en meerdere enthousiaste gedeputeerden op ons bedrijf te gast gehad voor een gesprek. Maar helaas is er in onze regio tot op heden nog geen geschikte plek gevonden. Grond is een schaars goed in deze provincie.
Onze kudde werd steeds groter en de gepachte percelen rondom Haarlem werden te klein. De zoektocht naar een tijdelijke stal werd ingezet en zelfs uitgezonden op tv in het populaire KRO-NCRV programma ‘De kleine boerderij’. Wij streken neer in Amstelveen, een half uurtje bij ons huis vandaan.
De protestantste diaconie van Amsterdam is onze huidige verpachter. Zij zijn een project gestart op boerderij de Meent, waar Boer ’n Buffel de
stal en het land van pacht. Al ons land is natuurland (NNN) waar wij boeren volgens de gestelde natuurdoelen. Op de boerderij wordt met statushouders voedsel geproduceerd voor de allerarmste mensen van Amsterdam. Naast buffels houden wij enkele Montbéliarde koeien voor in de gaarkeuken. Wij wonen nog altijd in Haarlem, dat maakt het voor ons nu niet rendabel om te gaan melken. Onze kudde ‘test’ kalfjes is inmiddels flink uitgebreid tot een kudde volwassen waterbuffels met hun tweede jaargang kalveren in aantocht. O.a. educatie aan schoolklassen/bezoekers/boeren, rondleidingen, buffelknuffelen en vleesverkoop behoren tot onze huidige bedrijfsactiviteiten.
Naast educatie aan anderen, werken wij ook aan onze eigen kennis. Olivier zoekt graag boeren op in binnen- en buitenland om ze de oren van het hoofd te vragen. Op dit moment neemt hij deel aan de gebiedsgerichte pilot: ‘Boer aan het roer.’ Dit is een samenwerking van het waterschap, agrarisch collectief en andere gebiedspartijen. Hier wordt dieper ingegaan op natuurwaarden, bodemdaling, waterkwaliteit en duurzame energie. Emma start dit jaar met de opleiding natuurboer deel 1 en is voornemens na afronding ook deel 2 en 3 te volgen.
De stal en percelen die wij pachten zijn wij reeds ontgroeid. Deze stal is gepacht om ons groeiende bedrijf tijdelijk in te huisvesten. De diaconie ziet ons graag als vaste pachter en staat open voor een langdurige samenwerking. Helaas is er te weinig grond en stalruimte tot onze beschikking om goed te kunnen boeren. Om deze reden zijn wij nog steeds zoekende naar een passende locatie.
Plannen voor Natuurderij Keijzersrande
Wij, boeren met buffels, zijn op zoek naar een vast onderkomen waar wij kunnen groeien tot een nóg mooier bedrijf en onze visie en datgene wat we hebben geleerd daarin kwijt te kunnen. Wij willen biologisch boeren en verkennen ook de optie om weer bio-dynamisch te boeren. Nederland telt zo’n 20 buffelbedrijven waarvan slechts één biologisch is. Een bio-dynamische waterbuffel is een primeur!
Wij willen graag onze biologische vlees- en zuivelproducten regionaal afzetten aan bedrijven, maar ook via huisverkoop. We zijn momenteel in gesprek met enkele kaasmakers, deze kunnen onze melk verwerken en ons de fijne kneepjes van het vak leren. In de toekomst willen we graag op ons eigen erf gaan verzuivelen en ook cursussen en workshops aanbieden. Om de zuivelruimte optimaal te benutten willen we boeren uit de omgeving de mogelijkheid bieden onze ruimte te huren en hun eigen melk te kunnen verzuivelen.
Op de akkers willen wij onze eigen ‘powerfoods’ verbouwen zodat wij geheel zonder krachtvoer, uiteraard met gesloten kringloop, kunnen gaan boeren.
Wij denken aan graan, luzerne en klaver mogelijk in een triticale systeem.
Een deel van de akkers willen wij in samenwerking met Peter de Groot van Biodivers inzetten voor de productie van biologische inheemse wilde bloemzaden. Peter is een van de grootste biologische zadentelers van Nederland en is welwillend om met ons in zee te gaan. Stel je voor, zeeën van bloemen die zorgen voor het waarborgen van soortendiversiteit elders in het land… Ook komt de teelt van bloemzaden de plaatselijke flora en fauna ten goede. De vader van Olivier, de BD imker, kan zijn bijen al horen zingen.
We halen op onze huidige stek veel plezier uit het geven van rondleidingen aan boeren, kinderen, stadslui en eenieder die een knuffel wil. We organiseren ook high tea in de stal en maatwerkactiviteiten voor bedrijfsfeestjes. Dit willen we graag ook doorzetten en uitbreiden op de natuurderij Keizersrande. De moeder van Emma, de juf, kan haar kinderen al zien springen.
De waterbuffel stoot minder uit, dat is reeds bewezen. De cijfers die hier echter voor worden gebruikt zijn op basis van een waterbuffel in een gangbaar en traditioneel bedrijf. Hoeveel een bio/bio-dynamische scharrelbuffel uitstoot is dus onbekend. Er is meer onderzoek nodig om te bepalen wat de buffel aan stikstof en fosfaat produceert. Op Natuurderij Keizersrande kunnen we hier meer onderzoek naar doen. De vader van Emma, de manager en man van de cijfers, had de sommen graag gemaakt. Helaas is hij onlangs overleden, maar zijn kennis en kunde heeft hij Emma nagelaten.
Toekomstmuziek op Natuurderij Keizersrande
Een schilderachtig natuurlandschap waar de boer en burger samen van kunnen genieten, dat is ons streven! Natuurderij Keizersrande heeft voor ons gevoel alle hierboven geschreven dromen, wensen en idealen in zich. Zoals je wellicht merkt staan wij te trappelen om te beginnen aan het bouwen van onze haalbare droom. Het onderhouden van de paden, poorten, hagen en kunstwerken is iets waar wij ons hand niet voor omdraaien. In Zwitserland is het zelfs heel gebruikelijk dat de boeren de paden en bermen onderhouden waarmee de wandelaars langs koeien en over erven struinen. Olivier zijn moeder, ras-echte Zwitser en kunstenares, heeft hem waardering voor een mooi en functioneel landschap met de paplepel ingegoten.
De activiteiten die we nu organiseren op ons bedrijf willen we graag doorzetten op Natuurderij Keizersrande. Door de educatieruimte te gebruiken kunnen we onze activiteiten zelfs uitbreiden. We vinden het belangrijk om niet alleen de burger naar ons bedrijf te halen, maar ook agrarisch ondernemers. Denk hierbij aan het organiseren van bijeenkomsten, opleidingsdagen en cursussen. Ook willen we nationale en internationale stagiaires naar ons bedrijf halen.
